Melasma

Wat is melasma?

Melasma is een pigmentaandoening van de huid die voornamelijk, maar niet uitsluitend, voorkomt bij vrouwen. Meestal tijdens de vruchtbare leeftijd. Het is een pigmentstoornis waarbij donkere vlekken met een grillige vorm op de huid voorkomen, meestal in het gezicht. De term is afkomstig van het Griekse woord voor zwart/donker, namelijk ‘melas‘.

Wat is de oorzaak van melasma?

Melasma ontstaat doordat het pigmentsysteem overgevoelig reageert en te veel pigment aanmaakt, wat een donkere verkleuring van de huid tot gevolg heeft.
Meerdere factoren kunnen ervoor zorgen dat er een toename van pigmentaanmaak ontstaat. De huid verkleurt vlekkerig doordat niet elke huidcel op identieke wijze reageert.
De grootste boosdoeners zijn hormonen. De vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron kunnen de aanmaak van pigment stimuleren. Zwangere vrouwen kunnen extra last hebben. Ook anticonceptiepillen kunnen de aandoening uitlokken of erger maken.
Een andere oorzaak is uv-straling, zowel die van de zon als van de zonnebank. In mindere mate kunnen erfelijke factoren en bepaalde schoonheidsproducten en geneesmiddelen een rol spelen en soms is er helemaal geen oorzaak te vinden.

Symptomen

Bij melasma krijg je vlekken op de huid, meestal op de gezichtshuid, maar soms ook in de hals of op de armen. De vlekken zijn onregelmatig en donker. Er zijn twee soorten melasma: bij het oppervlakkige type bevindt het pigment zich vooral in de opperhuid en bij het diepe type zit het pigment vooral in de lederhuid. Meestal zit het pigment in beide huidsoorten.

Zwangerschapsmasker

Aangezien de aandoening veel voorkomt tijdens de zwangerschap, wordt ze vaak ook zwangerschapsmasker genoemd. Meestal verdwijnen de vlekken na de bevalling net zo snel als ze gekomen zijn. Je hoeft je dus als zwangere vrouw niet direct zorgen te maken. Een actieve behandeling is niet nodig. Bepaalde middelen zijn trouwens niet toegestaan tijdens de zwangerschap, omdat ze een invloed kunnen hebben op de foetus.
Een tip: bescherm jezelf met zonnebrandcrème met hoge beschermingsfactor!

Diagnose

Meestal heeft de dokter weinig moeite om melasma vast te stellen. De aandoening is erg herkenbaar en de diagnose gebeurt dan meestal ook met het blote oog. Heel af en toe doet de arts een biopsie of een allergietest, om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling

Alle behandelingen zijn gericht op het doen verdwijnen of verminderen van de symptomen.
Oppervlakkig pigment kan doorgaans goed worden behandeld met crèmes die de huid bleker doen worden. Deze crèmes bevatten de werkzame stof hydrochinon en/of een ander middel dat de aanmaak van pigment op enzymatische wijze afremt. Ook chemische peelings met fruitzuren zijn effectief. Via afschilfering verdwijnt het teveel aan pigment.
Dieper pigment kan enkel via een laser behandeld worden. Laserbehandelingen zijn niet zonder gevaar en hebben niet steeds resultaat. De nieuwste picolasers zijn veiliger. Vaak is een behandeling op meerdere niveaus nodig om succesvol te zijn.

Wat kun je zelf doen?

Bescherm jezelf tegen zonnestralen met een crème met hoge beschermingsfactor, ga niet onder de zonnebank en gebruik geen geneesmiddelen die melasma uitlokken. Je kan de vlekken ook camoufleren met speciale make-up.

Prognose

De vlekken kunnen steeds terugkomen. Dit komt doordat de behandelingen gericht zijn op de symptomen en niet op de oorzaak. Hou er dus rekening mee dat de vlekken plots weer kunnen opduiken en probeer uitlokkende factoren, zoals teveel zonlicht, te vermijden. Een geluk bij een ongeluk: vrouwen lijken er na de menopauze minder last van te hebben.